Anasayfa / Blog / İstinaf Kanun Yolu
İstinaf kanun yolu, ilk derece mahkemeleri tarafından verilen kesinleşmemiş hükümlerin bölge adliye mahkemeleri tarafından maddi ve hukuki yönden denetlenmesine imkan tanıyan olağan bir kanun yoludur. İstinaf kanun yolu na ilişkin düzenlemeler 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunumuzun 272 ile 285. maddeleri arasında yer almaktadır. Ceza Muhakemesi Kanunumuzun 272. Maddesi uyarınca;
“İlk derece mahkemelerinden verilen hükümlere karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Ancak, onbeş yıl ve daha fazla hapis cezalarına ilişkin hükümler, bölge adliye mahkemesince re'sen incelenir.
Hükümden önce verilip hükme esas teşkil eden veya başkaca kanun yolu öngörülmemiş olan mahkeme kararlarına karşı da hükümle birlikte istinaf yoluna başvurulabilir.”
Bu madde hükmü uyarınca ilk derece mahkemesi tarafından görülen dava sonucunda verilecek karara karşı öncelikle istinaf kanun yoluna gidilecektir. İstinaf kanun yolundan beklenen sonucun alınamaması halinde ve şartları bulunması kaydıyla, temyiz kanun yoluna başvurulabilecektir.
İstinaf kanun yoluna başvurulabilecek kararlar Ceza Muhakemesi Kanunumuzun 272. Maddesi uyarınca ilk derece mahkemeleri tarafından verilen kararlardır. Bununla birlikte ilk derece mahkemesi tarafından verilen karar, 15 yıl ve daha fazla hapis cezasına ilişkin ise, bu karara karşı herhangi bir başvuru yapılmasa dahi işin önemi sebebiyle, bölge adliye mahkemesi tarafından kendiliğinden istinaf incelemesi yapılır.
Görüldüğü üzere kanun koyucu istinaf kanun yoluna başvurulabilecek kararları saymak yerine, kural olarak ilk derece mahkemesi tarafından verilen kararlara karşı istinaf kanun yolu na başvurulabileceğini kabul etmiş; istisnai olarak istinaf kanun yolu na başvurulamayacak hükümleri belirtmiştir. Kanunda yer verildiği şekliyle aleyhine istinaf kanun yoluna başvurulamayacak ilk derece mahkemesi kararları:
İstisna olarak sayılan bu hükümler dışındaki bütün ilk derece mahkemesi kararlarına karşı istinaf kanun yolu na başvuru yolu açıktır.
İstinaf kanun yoluna kimlerin başvurabileceği Ceza Muhakemesi Kanunumuzda ayrıca düzenlenmemiştir. Bu sebeple kanun yollarına ilişkin genel hükümlerin uygulanması gerekmektedir. Bu hükümler uyarınca, ilk derece mahkemesi tarafından verilen karara karşı istinaf başvurusunda bulunabilecek kişiler;
İstinaf kanun yolu na başvuru süresi, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 273. Maddesi uyarınca, ilk derece mahkemesi tarafından kararın açıklandığı tarihten itibaren 7 gündür. Bu süre, kararın yüze karşı okunması halinde bu tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlar. Kararın ilgili kişinin yokluğunda verilmiş olması halinde ise istinaf kanun yoluna başvuru süresi, ilk derece mahkemesi kararının bu kişiye tebliği tarihinden itibaren işlemeye başlar.
İstinaf kanun yoluna başvuru süresi, ilk derece mahkemesi tarafından yapılan duruşma sonucunda hükmün ilgili kişinin yüzüne okunması halinde, bu tarihi izleyen günden itibaren başlayacaktır. Dolayısıyla istinaf yolu na başvurmak için gerekçeli kararın kendisine tebliğ edilmesini bekleyen kişiler, söz konusu 7 günlük sürenin geçmesi sebebiyle başvuru haklarını kaybedeceklerdir. Bunun önüne geçmek amacıyla uygulamada “süre tutum dilekçesi” şeklinde adlandırılan dilekçeler mahkemeye sunulmaktadır. Süre tutum dilekçesi özetle, söz konusu karara karşı istinaf kanun yolu na başvuru talebini ve gerekçeli kararın tebliğ edilmesinden sonra başvuru nedenlerinin açıklanacağı beyanını içeren bir dilekçedir.
İstinaf dilekçesi yetkili bölge adliye mahkemesine hitaben düzenlenir ve hangi mahkeme kararına karşı başvuruda bulunuluyorsa o mahkemeye sunulur. Yetkisiz yerlere başvuruda bulunulması halinde kişinin hak kaybına uğramaması adına bu başvuru geçerli bir başvuru kabul edilir ve yetkisiz merci dilekçeyi doğrudan yetkili mahkemeye gönderir. Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığının tespitinde kişinin yetkisiz mahkemeye başvurduğu tarih esas alınır.
İstinaf dilekçesinde istinaf sebepleri ayrıntılı şekilde açıklanabileceği gibi, hiçbir sebep göstermeksizin de başvuruda bulunulabilir. Zira temyiz yolundan farklı olarak, istinaf kanun yolunda bölge adliye mahkemesi başvuruda bulunan kişinin bildirmiş olduğu sebeplerle bağlı olmaksızın, kararı tüm yönleri ile inceler ve tespit edeceği tüm hukuka aykırılıkları ortadan kaldırır.
ÖRNEK İSTİNAF DİLEKÇESİ :
BURSA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ'NE
Gönderilmek Üzere,
ÇANAKKALE 1. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ'NE
DOSYA NO : 2020/000 E.
İSTİNAF YOLUNA
BAŞVURAN SANIK : BURAK CAN YAZ ( T.C. No: 11111111111 )
Bilinmeyen Mah. Bilinmeyen Sk. No: 1/1 Nilüfer/Bursa
KONU : Çanakkale 1. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından aleyhimde verilen 2020/000 E. 2020/001 K. Sayılı, 01/01/2020 tarihli kararın bozulması istemi
AÇIKLAMALAR : Çanakkale 1. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından aleyhimde kurulan hüküm esas ve usul bakımından hukuka aykırı olup, aşağıda açıklamış olduğum sebeplerle bozulması gerektiği kanaatindeyim. Şöyle ki;
1-) Karara neden itiraz ediyorsak o sebepleri detaylı bir şekilde açıklıyoruz.
2-) Karara neden itiraz ediyorsak o sebepleri detaylı bir şekilde açıklıyoruz.
3-) Karara neden itiraz ediyorsak o sebepleri detaylı bir şekilde açıklıyoruz.
4-) Karara neden itiraz ediyorsak o sebepleri detaylı bir şekilde açıklıyoruz.
NETİCE VE TALEP : Yukarıda açıklamış olduğum ve re'sen tespit edilecek diğer sebeplerle;
1-) Çanakkale 1. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen 2020/000 E. 2020/001 K. Sayılı, 01/01/2020 tarihli kararın kaldırılarak üzerime atılı suçtan beraatime,
2-) Vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına, karar verilmesini talep ederim. 02/01/2020
İstinaf Yoluna Başvuran Sanık
Burak Can Yaz
imza
Daha fazla hukuki makalelerimiz için Bursa Avukat sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
